09.08.2025 tarihli ve 32981 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Nükleer Santrallerde Tesis İçi Doğru Akım Güç Kaynakları Yönetmeliği ile nükleer santrallerde güvenlik sistemlerine kesintisiz enerji sağlamak üzere kullanılan doğrultucuların ve bataryaların işlevsel güvenilirliğinin ortaya konulmasına ilişkin usul ve esaslar düzenlenmiştir. Bu bağlamda Nükleer Düzenleme Kurumu (NDK) tarafından düzenlenen yönetmelik ile getirilen düzenlemeye ilişkin hususların belirtilmesi amacıyla işbu bilgi notu Ulutürk Avukatlık Ortaklığı tarafından 14.08.2025 tarihinde hazırlanmıştır.
Nükleer Düzenleme Kurumu tarafından düzenlenen Nükleer Santrallerde Tesis İçi Doğru Akım Güç Kaynakları Yönetmeliği ile Nükleer Düzenleme Kurumu (NDK), nükleer santrallerde güvenlik sistemlerine sürekli enerji sağlayan ve alternatif akımı doğru akıma dönüştüren doğrultucular ile bataryaların güvenilirliğini sağlamak için yeni kurallar belirledi. Resmi Gazete’de yayımlanan “Nükleer Santrallerde Tesis İçi Doğru Akım Güç Kaynakları Yönetmeliği” ile bu cihazların tasarımından test aşamasına kadar uyulması gereken teknik şartlar ortaya kondu. İşbu düzenleme ile nükleer santralleri test ve denetimlerle birlikte güvenlik sistemlerini daha sağlam hale getirerek, acil durumlarda enerji akışının kesilmesini engellemeyi amaçlıyor.
DC (Doğru akım) güvenlik sistemi her kanalda bir batarya, bir doğrultucu ve bir dağıtım sisteminden oluşur. Bu sistemlerin güvenlik gereklerine ve mevzuata uygun çalışmasını sağlamak Kuruluşun sorumluluğundadır. Kuruluş, Nükleer Denetleme Kurumu’na teknik mimari ve güvenlik önlemleri, Güvenlik Analizi Raporu ile uyumlu yük listesi, baş etme süresi, tek hat ve koruma şemaları ile yönetmelik gereklerinin yerine getirildiğine dair belgeleri sunmak zorundadır.
Kuruluşlarca batarya kapasitesi ve şarj sistemi, nükleer santralin güvenlik fonksiyonlarını kesintisiz sürdürebilecek şekilde, en az 2 saat otonomi, uluslararası standartlara uygun voltaj-akım toleransları, yedekli besleme, hızlı şarj ve koruma önlemleriyle tasarlanmalıdır. Ana ve yardımcı kontrol odaları, DC sistemleri ile batarya durumunu sürekli izlemeli, alarm ve arıza bilgilerini kaydetmeli; batarya odalarında hidrojen ve sıcaklık kontrol etmeli, kısa devre ve aşırı gerilim korumaları koordineli olarak sağlamalı, kablo ve sigortalar maksimum akıma göre seçilmelidir. Topraklama ve izolasyon kontrolleri yapılmalı; batarya odaları %1’in altında hidrojen konsantrasyonu ve yeterli havalandırma ile güvenli tutulmalı, ekipman patlamaya karşı sertifikalı olmalıdır, zemin su geçirmez ve asit dirençli kaplanmalı, yürüme yolları kaymaz ve antistatik olarak düzenlenmelidir.
Nükleer santrallerde kullanılan batarya ve doğrultucular için konum, sismik ve güvenlik sınıfı, ortam şartları gibi kriterleri kapsayan bir kalifikasyon programı hazırlanmasını; testlerin IEC tabanlı TS EN ve IEEE standartlarına göre yapılmasını öngörür. Bataryalarda ömür, gaz emisyonu, sızdırmazlık, kapasite, sismik ve çevresel dayanım gibi unsurlar; doğrultucularda ise elektromanyetik uyumluluk, izolasyon, kısa devre, aşırı yük, voltaj regülasyonu, verimlilik ve sismik yeterlilik gibi teknik performanslar test edilir. Güvenlik fonksiyonları içeren yazılımlar, ilgili IEC standartlarına göre sertifikalandırılmalıdır.
Kuruluşun, bu Yönetmelik kapsamındaki faaliyetleri Nükleer Düzenleme Kurumu tarafından denetlenir. Denetim sürecinde ilgili yönetmelik hükümleri uygulanır. Mevzuata, yetki şartlarına, Kurum kararlarına veya talimatlara aykırı davranılması halinde, ilgili yönetmelikte belirtilen idari yaptırımlar uygulanır.
Nükleer Düzenleme Kurumu tarafından düzenlenen Nükleer Santrallerde Tesis İçi Doğru Akım Güç Kaynakları Yönetmeliği ile işbu yönetmelik, nükleer santrallerde doğru akım sistemlerinin güvenli, kesintisiz ve uluslararası standartlara uygun şekilde çalışmasını temin etmeyi amaçlamaktadır. Kuruluşlar, batarya ve doğrultucuların tasarım, kurulum, test ve izleme süreçlerinden sorumlu olup, sistemlerin güvenlik fonksiyonlarını sürekli desteklemesini sağlar. Düzenli denetimler ve testler ile güvenlik riskleri minimize edilir ve mevzuata aykırılık durumunda uygulanacak yaptırımlar net bir şekilde belirlenmiştir, böylece santrallerin enerji sürekliliği ve operasyonel güvenliği güvence altına alınır. Ayrıca işbu yönetmelik ile yürürlük tarihinden önce yetkilendirilmiş veya yetkilendirilmek üzere başvuruda bulunmuş kuruluşların, 6 ay içinde uyum eylem planlarını hazırlayarak Nükleer Denetleme Kurumu’na sunulmasına ilişkin hususlar düzenlenmiştir.
Acil İletişim Hattı 7/24